დაწერა წიგნი საბრალო, მის ყმისა მისართმეველი, მისისა მიჯნურობისა, მისთა პატიჟთამცნეველი, მისთა მსმენელთა გულისა შემძრველი, შემარხეველი, უსტარი შესანახავი, არ ცუდად დასახეველი:
შესაბრალი, სიბრალულის აღმძვრელი.
იმ მოყმისათვის (ავთანდილისათვის).
ტანჯვათა.
შემტყობინებელი.
ბარათი.
ამაოდ, უსარგებლოდ.
1094
“ჰე, მზეო, ღმერთსა ვინათგანმზედ სწადდი დასაბადებლად, მით შეგქმნა მოშორვებულთა ჭირთა, არ ლხინთა მწადებლად, ახლოს შემყრელთა დამწველად, მათად ცეცხლისა მადებლად, მნათობთა შენი შეხედვა ტკბილად უჩს, დასაქადებლად.
ვინაიდან, რაკიღა.
შექმნა, გაჩენა.
შენი მზედ გაჩენა ეწადა; შენი მზედ შექმნა ისურვა.
ამიტომ, ამით.
მნდომელად. ტაეპის აზრია: რადგან ღმერთმა მზედ გაგაჩინა, შენგან შორს მყოფებს შენთან ახლოს ვერმისვლით ტანჯავ, თითქოს მათთვის ჭირი და უბედურება გინდოდეს.
ახლოს მყოფთა.
მათთვის ცეცხლის მომდებლად. იგულისხმება: მათში სიყვარულის აღმძვრელად.
—ეჩვენებათ, მიაჩნიათ.
სატრაბახოდ.
1095
“შენ გტრფიალობენმჭვრეტელნი, შენთვის საბრალოდბნდებიან, ვარდი ხარ, მიკვირს, ბულბულნი რად არ შენ ზედა კრფებიან! შენი შვენება ყვავილთა აჭნობს, ჩემნიცა ჭნებიან; სრულად დამწვარვარ, თუ მზისა შუქნი არ მომესწრებიან.
გეტრფიან, შენგან აღტაცებაში მოდიან.
შემხედველნი.
საწყლად, სიბრალულის ღირსად.
გული უღონდებათ, გონებას კარგავენ.
იკრიბებიან.
მეტაფორის აზრია: ჩემი სიცოცხლის ყვავილიც ჭკნება, უშენოდ მყოფი ვილევი და ცხოვრების სიხარული მერთმევა.
სულ.
მომისწრებენ. ტაეპის მეტაფორულად გამოთქმული აზრია: ვიღუპები, თუ შენმა საპასუხო სიყვარულმა არ მომისწრო.
1096
“ღმერთი მყავს მოწმად, ვიშიშვითქვენსა ამისსა თხრობასა, მაგრა რა ვირგოდღე-კრულმან, სრულად გავჰყრივარ თმობასა! გული ვერ გასძლებს ნიადაგ შავთა წამწამთა სობასა, თუ რას მეწევი, მეწიე, თვარა მივჰხდები ცნობასა.
მოწმედ.
ვშიშობ.
თქვენთვის.
თქმას.
მაგრამ.
ვუშველო თავს.
დღედაწყევლილმა, უბედურმა.
სრულებით, სულ.
მოთმენა.
მოთმინება დამკარგვია, მოთმენა აღარ ძალმიძს.
მუდამ, დაუსრულებლად.
მიშველი, შემეწევი.
თორემ.
გონება.
გადავალ გონებაზე. ან: ჭკუაზე ვცდები.
1097
“მე ვირე ამა წიგნისა პასუხი მომივიდოდეს, ვცნობდე, გინდოდე საკლავად, ან ჩემი რაგაგვიდოდეს, მუნამდის გავძლო სულთა დგმა, გული რაზომცა მტკიოდეს, სიცოცხლე ანუ სიკვდილი გარდმიწყდეს, ნეტარძი, ოდეს!”
ვიდრე.
გავიგებდე, შევიტყობდე.
თუ.
რამე.
გენაღვლებოდეს, გეხათრებოდეს.
ჩემი ხათრი გქონდეს, ანგარიშს მიწევდე. ტაეპის აზრია: სანამ გავიგებდე, მკლავ შენი უყურადღებობით თუ ანგარიშს მიწევ...
იქამდის, მანამდის.
გავძლებ.
ცოცხლად ყოფნა.
რაც უნდა.
ან.
გადამიწყდება.
ნეტავი.
როდის.
1098
ფატმან ხათუნ დაწერა და გაუგზავნა წიგნი მისი. ყმამან ასრე წაიკითხა, და ვინმეა ანუ თვისი; თქვა: “არ იცის გული ჩემი, ვინ მაშიკობს, ვისსა ვისი! რომემიმიჩსსამიჯნურო, რათ ვამსგავსო მე მას ისი!”
ასე.
ნათესავი.
(თითქოს) დაა ან ნათესავი.
მეარშიყება.
ვისას. იგულისხმება: მე, თინათინის მიჯნურს.
რომ.
მყავს.
სატრფო, მიჯნურობის საგანი.
რით.
1099
თქვა: “ყვავი ვარდსა რას აქმნევსანურა მისი ფერია! მაგრა მას ზედა ბულბულსა ჯერთ ტკბილად არ უმღერია. უმსგავსო საქმე ყოველი მოკლეა, მით ოხერია. რა უთქვამს, რა მოუჩმახავს, რა წიგნი მოუწერია!”
რაში მოიხმარს? რაში გამოიყენებს? რად უნდა?
ან.
რა მისი მსგავსია? რა მისი შესაფერია?
მაგრამ.
ჯერ. ბულბულსა (ლაპარაკია თინათინზე).
შეუფერებელი, უთანასწორო.
ამით, ამიტომ.
1100
ესეგვარი საზრახავიდაუზრახაგულსა შინა; მერმე იტყვის: “ჩემგან კიდე ჩემი შემწეარავინ-ა; რასათვისცაგამოჭრილვარ, მისი ძებნა რათგან მინა, რათაცა ვით ვჰპოვებ, მას ვიქმ, გულმან სხვამცა რა ისმინა!
ასეთი.
საყვედური.
უსაყვედურა (იგულისხმება: ფატმანს).
(თავის) გულში.
ჩემს გარდა.
მშველელი, დამხმარე.
არავინაა.
რისთვისაც.
გამოვჭრილვარ, ველად და ტყე–ღრეში სახეტიალოდ წამოვსულვარ.
მინდა, მჭირდება, ვალად და ამოცანად მაქვს.
რითაც კი როგორმე ვიპოვი.
ვიზამ.
სხვა რა ისმინოს? რამე სხვა რად მოისმინოს? სხვაზე როგორ იფიქრებს?
1101
“ისიდიაცი აქა ზის, მნახავი კაცთა მრავალთა, მოსადგურე და მოყვარე მგზავრთა, ყოველგნით მავალთა; მივჰყვე, მიამბობს ყველასა, რაზომცა ცეცხლი მწვავ ალთა, ნუთუ რა მარგოს, გარდახდა მე მისგან ჩემთა ვცნავალთა!
ის.
ქალი.
ბინის მიმცემი, შემფარებელი.
მეგობარი.
ყველა მხრიდან.
(თუ) მივყვები, მის ნებას ავყვები. ან: მოდი, ავყვები!
ყველაფერს.
რამდენადაც უნდა მწვავდეს ცეცხლი, როგორც უნდა ვიტანჯებოდე. მწვავ ლიცენციაა. უნდა “მწვავს”.
ეგებ რამე მიშველოს.
შევიტყო; აქ: ვნახო.
. ავთანდილს მიაჩნია, რომ ტარიელის დახმარება მისი ვალია. ფატმანი მას ამ ვალის გადახდაში დაეხმარება.
შეეჩვევა, დაუახლოვდება (ალ. ჭინჭარაული); აჰყვება, თავის ნებას მისას შეურწყამს.
სირცხვილი, დაძრახვა.
შერცხვენა.
არაფრად მიაჩნია.
სულ, სრულებით.
წყეულს.
გაუმხელს.
გულისნადებს.
ეტყვის.
მთელს (მთელ გულისნადებს).
ალბათ, შეიძლება.
აქ: როგორმე.
შევიტყობ.
1103
კვლაიტყვის: “ვერვინ ვერასიქმს, თუ ეტლი არ მოსთმინდების, მით, რაცა მინდა, არა მაქვს, რაცა მაქვს, არ მომინდების; ბინდის გვარია სოფელი, ესეთურ ამად ბინდდების, კოკასა შიგან რაცა დგას, იგივე წარმოსდინდების!”
კიდევ.
ამბობს.
ვერაფერს.
იზამს.
ზოდიაკო, თანავარსკვლავედი. ასტროლოგიური წარმოდგენის მიხედვით, იგი ადამიანის ბედის განმსაზღვრელია.
დაუშვებს. ტაეპის აზრია: ადამიანი ვერაფერს იზამს, თუ ამას მისი ეტლი- მისი წინასწარგანსაზღვრული ხვედრი არ გულისხმობს.
ამიტომ.
არ მსურს, არ მინდება. ტაეპის აზრია: ვისთან ყოფნაც მინდა, ის ჩემთან არაა, ვინც ჩემთანაა, იმასთან ყოფნა არ მინდა.
წუთისოფელი, საწუთრო.
ეს.
შემოკლებული კავშირი “თურე”. შესაძლოა “თურე”-ს ორგვარი გაგება: 1. თურმე. აზრი შემდეგია: ეს ჩემი უბედურებაც, თურმე, სოფლის ბინდისგვარობის შედეგია, 2. იქნება; ხომ არა? აზრი შემდეგია: ჩემ თავს მოწეული ტანჯვაც სოფლის ბინდისგვარობიდან ხომ არ მომდინარეობს?
www.utvalavi.ge
ვებგვერდი შეიქმნა საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს ხელშეწყობით